ANKARA, 25 ?ubat 2022 – Dünya Bankas?’n?n bugün yay?nlanan Türkiye Ekonomi Monit?rü raporunun son say?s?na g?re, 2021 y?l?nda beklentilerin üzerinde gü?lü bir büyüme kaydeden Türkiye ekonomisinin 2022 y?l?nda artan yurt i?i makroekonomik ve finansal zorluklar?n büyümeyi yava?latmas? ile birlikte ?ok daha dü?ük bir h?zda büyümesi beklenmektedir.
Para politikas? ayarlar?nda s?kl?kla yap?lan de?i?iklikler, ve ge?ti?imiz Eylül ay?ndan bu yana ger?ekle?tirilen bir dizi faiz indirimi,Türk Liras?’n?n tarihteki en dü?ük seviyelere inmesine ve enflasyonun rekor seviyelere yükselmesine yol a?m??t?r. 2021 y?l?nda ihracatta ciddi bir art?? ya?anmas?na ra?men, bu zorluklar yoksul hanehalklar? i?in reel gelirleri a??nd?rm??t?r.
COVID-19 pandemisi de soruna katk?da bulunmu? ve yoksullukla mücadeleyi olumsuz etkilemi?tir. Pandemi ile ili?kili mali destek tedbirleri bu etkilerin biraz hafifletilmesine yard?mc? olsa da, pandeminin 2020 y?l?nda yakla??k 1,6 milyar insan? daha 5,50 ABD$ yoksulluk s?n?r?n?n alt?na itti?i ve Türkiye’nin 2019 y?l?nda yüzde 10,2 olan yoksulluk oran?n? yüzde 12,2’ye yükseltti?i tahmin edilmektedir.
Ayr?ca, her ne kadar gelir desteklerinin ve tüketim sepetindeki de?i?ikliklerin bu etkiyi hafifletmesi mümkün olsa da, Türkiye’de tüketici fiyatlar?ndaki yüzde 1’lik bir art???n yoksul say?s?n? yüzde 2 artt?rd??? tahmin edilmektedir. Resmi istatistiklere g?re Ocak 2021’de yüzde 15 olan y?ll?k enflasyonun Ocak 2022 itibariyle yüzde 48,7’ye yükseldi?i dü?ünüldü?ünde, yoksulluk oran?n?n 2021 y?l?nda yüksek seviyelerde seyretmi? olmas? muhtemeldir.
Yüksek ve kal?c? enflasyon orta vadedeki temel makroekonomik zorluk olacakt?r. Türkiye’nin mali duru?unun – ki bu geleneksel olarak ekonomi i?in gü?lü bir ??pad?r- da Türk Liras?’n? istikrara kavu?turmak ve enflasyonu dü?ürmek i?in al?nan istisnai ?nlemlerden dolay? bask? alt?na girmesi muhtemeldir. Rapor, para politikas?n?n normalle?tirilmesine, mali sürdürülebilirli?e ?ncelik veren bir maliye stratejisine, pandemi ile ilgili acil sa?l?k sistemi ve sosyal koruma ihtiya?lar?n?n kar??lanmas?na, k?r?lgan durumdaki hanehalklar?na ve ?irketlere y?nelik iyi hedeflenmi? kamu transferlerine ve gelir üretmek amac?yla vergi taban?n? geni?letmeye y?nelik ?abalara duyulan ihtiyac? vurgulamaktad?r.
Dünya Bankas? Türkiye ?lke Direkt?rü Auguste Kouame raporun a??klanmas? vesilesiyle yapt??? a??klamada ?unlar? belirtti: “Türkiye ekonomisi ve hanehalklar? i?in zorlu bir d?nemden ge?iyoruz. Ekonominin tasarruflar? harekete ge?irme, yat?r?mlar? canland?rma ve uzun vadede kapsay?c? ve yoksullu?u azalt?c? bir büyüme sa?lama yetene?ini yeniden tesis edebilmesi i?in, enflasyonu kontrol alt?na alma ?abalar?nda ba?ar?l? olmak ve yeniden yap?sal politikalar üzerinde odaklanmak gerekmektedir”.
2021 y?l?nda tahmini yüzde 10,0 olan büyüme h?z?n?n, politika belirsizli?indeki sert art???n ?zel tüketimi ve yat?r?mlar? bask?lamas? sebebiyle bu y?l yüzde 2’ye dü?mesi, 2023 y?l?nda ise yüzde 3 olarak ger?ekle?mesi beklenmektedir. 2021 y?l?nda oldu?u gibi, 2022 y?l?ndaki büyümede de Avrupa Birli?i’ne yap?lan ihracatta devam edecek gü?lü art?? ile birlikte turizmdeki art??a ili?kin ilave beklentilerin de ?nemli belirleyici etkenler olaca?? tahmin edilmektedir. Son d?nemdeki makro-finansal istikrars?zl?k banka bilan?olar?n? bask?lam??t?r ve uzun vadeli finansman i?in sa?lanabilecek yurti?i kaynak geli?tirme ?abalar?n? sekteye u?ratm??t?r.
G?rünümdeki riskler a?a?? y?nlüdür. Bunlar aras?nda yurt i?inde ve dünyada pandemiden kaynakl? ya?anan olumsuzluklar, iklim de?i?ikli?i ile ili?kili afetler, küresel ekonomi düzeyindeki muhtemel fiyat bask?lar? ve tedarik zinciri kesintileri, geli?mi? ülkelerdeki faiz oran? s?k?la?t?rma beklentileri ve bunun sonucunda küresel likidite ko?ullar?n?n s?k?la?mas? say?labilir.
Dünya Bankas?’n?n Türkiye Ba? Ekonomisti Hans Beck konu ile ilgili olarak ?unlar? vurgulam??t?r: “2022 ve 2023 y?llar?na ili?kin büyüme g?rünümünün ?nündeki riskleri azaltabilmek i?in, k?sa vadede ekonomiyi istikrara kavu?turacak ve dikkatleri yeniden Türkiye’nin orta vadedeki büyüme potansiyelinin ger?ekle?tirilmesine y?neltecek iyi koordine edilmi? para ve maliye politikalar? gerekecektir.”
Türkiye’nin küresel rekabet gücünü iyile?tirmenin üzerinde odaklanmak da Türkiye’nin dü?mekte olan yabanc? do?rudan yat?r?m gidi?at?n? tersine ?evirebilir ve yabanc? do?rudan yat?r?m seviyesini di?er büyük geli?en piyasalar ile benzer seviyelere yükseltebilir. Rapora g?re, Türkiye ayr?ca AB’ye ihracat?n? etkileyecek olan AB S?n?rda Karbon Düzenleme Mekanizmas?’n?n etkilerinin ?ng?rülmesinde ve bunlar do?rultusunda haz?rl?klar?n yap?lmas?nda da ilerleme kaydedecektir.
