Kalk?nma riskleri devam ederken, ekonomik faaliyet ve gelirlerin uzun süre dü?ük seviyelerde kalmas? bekleniyor
WASHINGTON, 5 Ocak 2021 — Yeni uygulanmaya ba?layan COVID-19 a??s?n?n y?l boyunca yayg?nla?aca?? varsay?m?na dayal? olarak, küresel ekonominin 2021 y?l?nda yüzde 4 büyümesi bekleniyor. Ancak, Dünya Bankas?’n?n Ocak 2021 tarihli Küresel Ekonomik Beklentiler raporuna g?re, politika yap?c?lar?n salg?n? hafifletmek ve yat?r?mlar? artt?r?c? reformlar? uygulamak i?in kararl? bir ?ekilde harekete ge?memeleri halinde toparlanman?n muhtemelen zay?f kalaca?? tahmin ediliyor.
Küresel ekonomi 2020 y?l?nda kaydedilen yüzde 4,3'lük daralman?n ard?ndan yeniden büyüse de, salg?n ?ok say?da insan?n ?lümüne ve hastalanmas?na yol a?arak, milyonlarca insan? yoksullu?a sürükledi ve uzun bir süre ekonomik faaliyeti ve gelirleri bask?lamas? muhtemel g?rünüyor. En ?nemli k?sa vadeli politika ?ncelikleri, COVID-19'un yay?lmas?n? kontrol alt?na almak ve a?? da??t?m?n? h?zl? ve yayg?n bir ?ekilde sa?lamak olarak g?rünüyor. Ekonomik toparlanmay? desteklemek i?in, yetkililerin ayr?ca kamu bor?lanmas?na daha az ba??ml? olan sürdürülebilir büyümeyi hedefleyen bir yeniden yat?r?m d?ngüsünü sa?lamalar? da gerekiyor.
Dünya Bankas? Grubu Ba?kan? David Malpass konu ile ilgili olarak ?unlar? s?yledi: “Küresel ekonominin durgun bir toparlanma sürecine girdi?i g?rülmekle birlikte, politika yap?c?lar halen k?r?lgan durumdaki bu küresel toparlanma sürecinin ivme kazanarak sa?lam bir büyüme do?rultusunda temellerini gü?lendirmesini sa?lama y?nünde ?aba sarf ederken halk sa?l???, bor? y?netimi, büt?e politikalar?, merkez bankas? politikalar? ve yap?sal reformlar gibi alanlarda olduk?a ?etin zorluklarla kar?? kar??ya kalm??lard?r. Salg?n?n etkilerinin üstesinden gelmek ve yat?r?mlarla ilgili olumsuz havaya kar?? koymak i?in, i? ortamlar?n? iyile?tirmeye, i?gücü ve ürün pazar? esnekli?ini art?rmaya ve ?effafl??? ve y?neti?imi gü?lendirmeye y?nelik büyük bir hamle yap?lmas? gerekiyor.”
2020 y?l?nda küresel ekonomik faaliyette ya?anan ??kü?ün, temel olarak geli?mi? ekonomilerdeki daha s?? daralmalar ve ?in'deki daha gü?lü toparlanma sayesinde ?nceden tahmin edilenden biraz daha az ?iddetli oldu?u tahmin ediliyor. ?te yandan, di?er yükselen piyasalar?n ve geli?mekte olan ekonomilerin ?o?unda faaliyette ya?anan kesintiler beklenenden daha ?iddetli olmu?tur.
Dünya Bankas? Grubu Ba?kan Yard?mc?s? ve Ba? Ekonomisti Carmen Reinhart “Büyüme ?oklar? k?r?lgan hanehalklar?n? ve i?letme bilan?olar?n? etkiledi?inden dolay?, bu ülkelerin ?o?undaki finansal k?r?lganl?klar?n da ele al?nmas? gerekecektir.” dedi.
Raporun b?lümlerinden birinde ayr?nt?l? bir ?ekilde a??kland??? gibi, k?sa vadeli g?rünüm halen olduk?a belirsizdir ve farkl? büyüme sonu?lar? halen mümkün g?rünüyor. Enfeksiyonlar?n artmaya devam etti?i ve a??n?n piyasaya sürülmesinde gecikmelerin ya?and??? bir olumsuz senaryo, 2021 y?l?ndaki küresel büyümeyi yüzde 1,6 ile s?n?rlayabilir. Bu arada, pandeminin ba?ar?l? ?ekilde kontrol alt?na al?nd??? ve daha h?zl? bir a??lama sürecinin ya?and??? olumlu bir senaryoda ise, küresel büyüme h?z? neredeyse yüzde 5’e kadar ??kabilir.
Geli?mi? ekonomilerde, enfeksiyonlar?n yeniden canlanmas?n?n ard?ndan, zaten daha yeni ba?lam?? olan toparlanma ü?üncü ?eyrekte yeniden durdu. Bu geli?meler toparlama sürecinin yava? ve zorlu ge?ece?ini g?steriyor. 2020 y?l?nda tahmini olarak yüzde 3,6 daralan ABD GSYH's?n?n 2021 y?l?nda yüzde 3,5 artmas? bekleniyor. Avro b?lgesinde, 2020 y?l?ndaki 'deki yüzde 7,4’lük dü?ü?ün ard?ndan, GSYH’n?n bu y?l yüzde 3,6 artmas? bekleniyor. Ge?ti?imiz y?l yüzde 5,3 kü?ülen Japonya'daki ekonomik faaliyetin 2021 y?l?nda yüzde 2,5 artaca?? tahmin ediliyor.
?in de dahil olmak üzere yükselen piyasalarda ve geli?mekte olan ekonomilerde toplam GSYH'n?n 2020 y?l?nda yüzde 2,6'l?k bir daralman?n ard?ndan 2021 y?l?nda yüzde 5 büyümesi bekleniyor. Ge?en y?l yüzde 2 büyüyen ?in ekonomisinin bu y?l yüzde 7,9 oran?nda büyümesi bekleniyor. ?in d???ndaki yükselen piyasa ve geli?mekte olan ekonomilerin 2020 y?l?ndaki yüzde 5'lik bir daralman?n ard?ndan 2021 y?l?nda yüzde 3,4 oran?nda büyüyece?i tahmin ediliyor. Dü?ük gelirli ekonomiler aras?nda, 2020 y?l?nda yüzde 0,9 daralan faaliyetin 2021 y?l?nda yüzde 3,3 artmas? bekleniyor.
Son Küresel Ekonomik Beklentiler raporunun analitik b?lümleri, salg?n?n bor? birikimi ile ilgili riskleri nas?l art?rd???n?, uyumlu reform ?abalar? olmad???nda uzun vadedeki büyümeyi nas?l durdurabilece?ini ve yükselen piyasa ve geli?mekte olan ekonomilerde para politikas? arac? olarak varl?k sat?n alma programlar?n?n kullan?m?yla ili?kili risklerin neler oldu?unu inceliyor.
Dünya Bankas? Grubu’nun Adil Büyüme ve Finansal Kurulu?lardan sorumlu Ba?kan Yard?mc?s? Vekili Ayhan K?se konu ile ilgili olarak ?unlar? s?yledi: “Pandemi, yükselen piyasalarda ve geli?mekte olan ekonomilerde bor? risklerini ?nemli ?l?üde art?rm??t?r ve zay?f büyüme beklentilerinin bor? yüklerini daha da artt?rmas? ve bor?lular?n bor? servisi kapasitelerini a??nd?rmas? muhtemeldir. Küresel toplum, son d?nemdeki bor? birikiminin bir dizi bor? kriziyle sonu?lanmamas?n? sa?lamak i?in h?zl? ve gü?lü bir ?ekilde harekete ge?melidir. Geli?mekte olan dünya, kaybedilen bir on y?l? daha kald?ramaz. Geli?mekte olan dünya, kay?p bir on y?l? daha kald?ramaz.”
Ge?mi?te ?iddetli krizlerin yapt??? gibi, pandeminin küresel faaliyet üzerinde uzun süreli olumsuz etkiler b?rakmas? beklenmektedir. Geli?mi? ekonomilerin ?o?unda yetersiz yat?r?m, yetersiz istihdam ve i?gücü azalmalar? sebebiyle bu durumun ?nümüzdeki on y?lda küresel büyümede ?ng?rülen yava?lamay? daha da k?tüle?tirmesi muhtemeldir. E?er tarih bir yol g?sterici olarak kabul edilirse, politika yap?c?lar e?itlik?i ve sürdürülebilir ekonomik büyümenin temel itici gü?lerini iyile?tirmek i?in kapsaml? reformlar yapmad?klar? sürece, küresel ekonomi on y?ll?k bir sürte daha büyüme hayal k?r?kl?klar?na do?ru ilerleyecektir.
Politika yap?c?lar?n, kademeli olarak gelir deste?inden büyümeyi art?r?c? politikalara ge?erek toparlanmay? sürdürmeye devam etmeleri gerekmektedir. Uzun vadede, yükselen piyasa ve geli?mekte olan ekonomilerde, sa?l?k ve e?itim hizmetlerini, dijital altyap?y?, iklim etkilerine kar?? dayan?kl?l??? ve i? ve y?neti?im uygulamalar?n? iyile?tirmeye y?nelik politikalar, pandeminin yol a?t??? ekonomik zarar? hafifletmeye, yoksullu?u azaltmaya ve payla??lan refah? art?rmaya yard?mc? olacakt?r. Mali pozisyonlar?n zay?f oldu?u ve bor?lar?n art??? bir ba?lamda organik büyümeyi te?vik etmek i?in kurumsal reformlar ?zellikle ?nemlidir. Ge?mi?te, reform ?abalar?ndan elde edilen büyüme getirileri, yat?r?mc?lar taraf?ndan uzun vadeli büyüme beklentilerinde ve yat?r?m ak??lar?na art?? ?eklinde kar??lanm??t?r.
Baz? yükselen piyasalardaki ve geli?mekte olan ekonomilerdeki merkez bankalar?, pandeminin neden oldu?u finansal piyasa bask?lar? kar??s?nda, ?o?u durumda ilk kez olmak üzere varl?k al?m programlar?n? kullanm??lard?r. Piyasa aksakl?klar?n? hedef ald?klar?nda, bu programlar?n krizin ilk a?amalar?nda finansal piyasalar?n istikrara kavu?mas?na yard?mc? olduklar? g?rülmektedir. Ancak, varl?k al?mlar?n?n artmaya devam etti?i ve mali a??klar? finanse etti?i alg?lanan ekonomilerde, bu programlar merkez bankas?n?n operasyonel ba??ms?zl???n? a??nd?rabilir, enflasyon beklentilerini sapmas?na yol a?an zay?f kur riskini do?urabilir ve bor? sürdürülebilirli?i ile ilgili endi?eleri art?rabilir.
B?lgesel G?rünümler:
Do?u Asya ve Pasifik: B?lgedeki büyüme h?z?n?n 2021 y?l?nda yüzde 7,4’ye yükselmesi bekleniyor. Daha fazlas? i?in, bak?n?z .
Avrupa ve Orta Asya: B?lge ekonomisinin bu y?l yüzde 3,3 büyüyece?i tahmin ediliyor. Daha fazlas? i?in, bak?n?z
Latin Amerika ve Karayipler: B?lgesel ekonomik faaliyetin 2021 y?l?nda yüzde 3,7 artmas? bekleniyor. Daha fazlas? i?in, bak?n?z .
Orta Do?u ve Kuzey Afrika: Orta Do?u ve Kuzey Afrika b?lgesindeki ekonomik faaliyetin bu y?l yüzde 2,1 artmas? bekleniyor. Daha fazlas? i?in, bak?n?z .
Güney Asya: B?lgedeki ekonomik faaliyetin 2021 y?l?nda yüzde 3,3 oran?nda artmas? bekleniyor. Daha fazlas? i?in, bak?n?z
Sahra Alt? Afrika: B?lgedeki ekonomik faaliyetin 2021 y?l?nda yüzde 2,7 artmas? bekleniyor. Daha fazlas? i?in, bak?n?z .
Dünya Bankas? Grubu’nun COVID-19 Pandemisine Müdahalesi
Geli?mekte olan ülkeler i?in en büyük finansman ve bilgi kaynaklar?ndan birisi olan Dünya Bankas? Grubu, geli?mekte olan ülkelerin pandemiye kar?? müdahalelerini gü?lendirmelerine yard?mc? olmak i?in geni? kapsaml? ve h?zl? bir ?ekilde harekete ge?mektedir. Banka Grubu, halk sa?l??? müdahalelerini desteklemekte, kritik ?neme sahip malzeme ve ekipman ak???n? sa?lamak i?in ?al??malar yapmakta ve ?zel sekt?rün faaliyetlerine devam ederek istihdam? korumas?na yard?mc? olmaktad?r. Dünya Bankas? Grubu Haziran 2021’e kadar olan 15 ayl?k d?nemde 100’den fazla ülkenin yoksul ve k?r?lgan nüfus gruplar?n? korumalar?na, i?letmelerini desteklemelerine ve ekonomik toparlanmay? gü?lendirmelerine yard?mc? olmak amac?yla 160 milyar ABD$ düzeyinde bir finansal destek sa?lamaktad?r. Bu finansal destek, hibeler ve yüksek imtiyazl? krediler yoluyla kulland?r?lacak 50 milyar ABD$ düzeyindeki yeni IDA kaynaklar?n? ve geli?mekte olan ülkelere COVID-19 a??lar?n?n al?m? ve da??t?m? i?in gerekli finansman i?in sa?lanacak 12 milyar $ tutar?ndaki bir kayna?? da i?ermektedir.
