ВАШИНГТОН ХОТ, 2025 оны 10 дугаар сарын 7 - З??н Ази, Номхон далайн б?с нутгийн эдийн засаг дэлхийн ихэнх улс орнуудтай харьцуулахад ил?? хурдацтай ?с?ж ирсэн ч тус б?с нутаг дэлхий даяарх тодорхойг?й байдлын ?н?? ?ед ил?? олон ажлын байрыг бий болгож, тогтвортой ?с?лтийг хангахын тулд зоримог шинэчлэл хийх хэрэгтэй.
Дэлхийн Банкны 2025 оны 10 дугаар сарын -д дурдсанаар энэ онд б?с нутгийн эдийн засаг 2024 оны 5.0 хувиас бага зэрэг буурч 4.8 хувиар ?с?х т?с??л?лтэй байна. Вьетнам улс 6.6 хувийн ?с?лт??р б?с нутгаа тэрг??лж, Монгол (5.9 хувь), Филиппин (5.3 хувь) улсууд удаалж байна. Хятад, Камбож, Индонезийн эдийн засаг тус б?р 4.8 хувиар, Номхон далайн арлын орнууд 2.7 хувиар, харин Тайланд 2.0 хувиар ?с?х т?л?втэй.
З??н Азийн х?ртээмжтэй х?гжлийн амжилттай загвар нь шинэ сорилт, бэрхшээлтэй тулгарах болов. С??лийн ?ед х?д?лм?рийн б?тээмж багатай, ихэвчлэн албан бус, ахиж дэвших боломж хязгаарлагдмал ?йлчилгээний салбарт ажлын байр нэмэгдэх хандлага ажиглагдлаа. М?н залуус ажил олоход х?ндрэлтэй болж, эмэгтэйч??дийн ажиллах х?чний оролцоо бага байсаар байна. Хэдийгээр 2025-2026 оны хооронд 25 сая х?н ядуурлаас гарах т?л?втэй ч б?с нутгийн ихэнх орнуудад ядууралд ?рт?мтгий х?н амын эзлэх хувь дундаж давхаргынхны х?н амд эзлэх хувиас ?нд?р байна.
"Тус б?с нутгийн эдийн засаг харьцангуй ?нд?р ?с?лттэй байгаа ч чанартай ажлын байр хангалтг?й байгаа тул ажлын байрны парадокстой тулгарч байна" хэмээн Дэлхийн Банкны З??н Ази, Номхон далайн б?с нутаг хариуцсан дэд ер?нхийл?гч Карлос Фелипе Харамилло хэллээ. Тэрээр м?н "Компаниудын зах зээлд нэвтрэх боломж болон ?рс?лд??нд бэрхшээл учруулж буй саад тотгорыг арилгахад чиглэсэн зоримог шинэчлэл хийснээр хувийн хэвшилд х?р?нг? оруулалт хийх боломж нээгдэж, эрчтэй, б?тээмжтэй компаниудад х?гжих, шинэ ажлын байр бий болгох боломж олгоно. Дэлхийн Банк нь тус б?с нутгийн х?н амын х?сэл эрмэлзэлд нийцсэн х?ртээмжтэй ?с?лтийг хангах зорилтод тууштай т?нш нь хэвээр байна" хэмээв.
Эдийн засгийн ?йл ажиллагааны ?нд?р давтамжтай ?з??лэлт??дээс харахад ?с?лт удааширч байна. Жижиглэнгийн худалдааны борлуулалт нэмэгдэж байгаа ч хэрэглэгчдийн итгэл хараахан КОВИД-оос ?мн?х т?вшинд х?рч сэргээг?й байна. Аж ?йлдвэрийн ?йлдвэрлэл эрчтэй явагдаж байгаа ч бизнес эрхлэгчдийн итгэл сул. Худалдааны тарифын ?с?лт??с ?мн? экспорт идэвхэжсэн боловч шинэ экспортын захиалга м?н сул байна.
Б?с нутгийн эдийн засгийн ?с?лт 2026 онд 4.3 хувьд х?рч буурах т?л?втэй. ?с?лтийн ?р д?н нь худалдааны хязгаарлалт, харьцангуй намжаад байгаа ч ?нд?р хэвээр буй дэлхий даяарх тодорхойг?й байдал, дэлхийн эдийн засгийн ?с?лтийн удаашрал, м?н дотоод бодлогын сонголт, тэр дундаа зарим улс орнууд б?тцийн шинэчлэлээс ил??тэй т?свийн дэмжлэгийн бодлогыг сонгох зэрэг х?чин з?йлсээс хамаарахаар байна.
Энэх?? тайланд х?м??н ??капитал болон цахим дэд б?тцийн шинэчлэл, х?р?нг? оруулалт, ?йлчилгээний салбар дахь ?рс?лд??нийг нэмэгд??лэх, ажлын байр болон х?д?лм?р эрхлэгчдийн ур чадвар хоорондын нийцлийг хангах бодлого хэрэгж??лэхийн чухлыг онцолжээ. Хиймэл оюун ухаан, робот техник, цахим платформын хурдацтай дэвшилтэй х?л нийл??лэхийн тулд компаниуд, ажилтнууд, бодлого боловсруулагчид шинэ ур чадвар, дасан зохицох, х?рв?х чадвар эзэмших шаардлагатай тулгарч байна.
Дэлхийн Банкны З??н Ази, Номхон далайн б?с нутаг хариуцсан ахлах эдийн засагч Аадитя Маттоо “З??н Азийн улс, орнуудын экспортод т?шиглэсэн, х?д?лм?р ихээр шаарддаг ?с?лт нь ?нг?рс?н 30 жилийн хугацаанд тэрбум гаруй х?нийг ядуурлаас гаргасан ч тус б?с нутаг худалдааг хамгаалах, ажлын байрыг автоматжуулах гэсэн хоёр сорилт, бэрхшээлтэй н??р тулж байна." гэв. Тэрээр м?н "Бизнесийн орчныг шинэчилж, боловсролыг сайжруулснаар боломж ба ур чадвар хоорондын харилцан ?г??жтэй ?с?лтийн м?чл?гийг нээх, улмаар ил?? ?нд?р ?с?лт, ил?? сайн ажлын байрыг бий болгох боломжийг б?рд??лнэ" гэлээ.
* Дэлхийн Банк дундаас дээш орлоготой орнуудын ядуурлын шугамыг ?д?рт 6.85 ам.доллароор тогтоосон. Эх сурвалж: Дэлхийн Банкны Дата, Сэдэв:
