УЛААНБААТАР ХОТ, 2024 оны 9-р сарын 24 — С??лийн жил??дэд эрх, тэгш байдлыг хангах чиглэлд томоохон шинэчлэл хийгдсэн хэдий ч Монгол эмэгтэйч??дийн тэгш оролцоог хангах чиглэлээр олж авсан ?мн?х ахиц дэвшлээс ухрахад х?ргэж болзошг?й бэрхшээл??дтэй тулгарсаар байна.
Дэлхийн Банкны дурдсанаар хэд хэдэн гол салбарт, тэр дундаа боловсрол, эр??л мэндийн тусламж, ?йлчилгээнд ахиц дэвшил гарчээ. Тухайлбал, эхийн эндэгдэл 100,000 амьд т?р?лт?д 39 буюу хамгийн доод т?вшинд х?рч буурсан нь б?с нутгийн дундаж болох 74-ийн тал гаруй хувьтай тэнцэж байна.
Монгол Улс ?ндэсний х?гжлийн х?д?лг?гч х?ч болох жендэрийн тэгш байдлыг хангах ??рэг, амлалтдаа нийц??лэн с??лийн таван жилд Х?д?лм?рийн тухай хууль, Улсын Их Хурлын Сонгуулийн тухай хууль, Улс т?рийн намын тухай хууль зэрэг хууль тогтоомжид эрх тэгш байдлын тухай чухал шинэчлэл??д хийгээд байна. Дэлхийн Банкнаас саяхан танилцуулсан харахад Монгол Улсад эмэгтэйч??дийн хууль эрх з?йн хамгаалалт дэлхийн болон б?с нутгийн дунджаас давсан ?з??лэлттэй байна.
“Жендэрийн тэгш байдлыг хангах нь Монгол Улсын ?ндэсний х?гжлийн алсын хараанд х?рэх ?ндэс суурь юм. Цаашид тус улсын ?мн? тулгамдаж буй сорилт бол с??лийн хэдэн арван жилд олж авсан жендэрийн тэгш байдлын ололт амжилтыг хадгалахын зэрэгцээ хамгийн амь б?хтэй оршин буй жендэрийн ялгааг шийдвэрлэх явдал юм” хэмээн Дэлхийн Банкны Монгол дахь суурин т?л??л?гч Таехюн Ли хэлэв.
Жендэрийн ялгаатай байдал нь ажиллах х?чинд оршсоор ирсэн тэгш бус байдалд илэрхий байна. Тайлангаас харахад их, дээд сургууль т?гсс?н х?д?лм?рийн насны эмэгтэйч??д эрч??дээс ил?? байгаа ч тэд эрч??дтэй харьцуулахад х?д?лм?р эрхлэх нь 15 хувиар бага б?г??д дунджаар 25 хувиар бага цалин авч байна.
Манлайлал, шийдвэр гаргах т?вшинд т?л??ллийг тэгш хангахад м?н саад бэрхшээл тулгарсаар байна. Эмэгтэйч??д т?рийн захиргаанд олноор ажилладаг ч улс т?рийн болон бодлого боловсруулах ?йл явцад дуу хоолойгоо хангалттай х?ргэж чадахг?й байна. Тухайлбал, эмэгтэйч??д дунд шатны удирдах албан тушаалтны д?нг?ж 30 хувийг, дээд т?вшний удирдах албан тушаалтны 15 хувийг эзэлж байна.
Жендэрийн тухай ?р??сг?л хандлага, нийгмийн хэвшмэл ойлголтыг дагаж м?рдд?г нь ??нийг тайлбарлах чухал х?чин з?йл болдог. ??ний тод жишээ нь Монголд эмэгтэйч??д, бэлгийн болон жендэрийн ц??нхийн эсрэг х?чирхийллийн т?вшин ?нд?р байгаа явдал юм. Таван эмэгтэй тутмын нэг нь 15 наснаас ?мн? х?чирхийлэлд ?рт?ж байсан тухай мэдээлсэн нь ?е дамжин ?ргэлжлэх с?р?г ?р дагаварт х?ргэж болзошг?й юм.
Эмэгтэйч??д болон ц??нхийн б?лг??д хамгийн х?нд сорилтуудтай тулгардаг ч эрч??д жендэрийн тэгш бус байдлаас ангид байдагг?й. Тухайлбал, х?н амын дундаж наслалтын тоо баримтаас харахад Монгол эрч??дийн дундаж наслалт эмэгтэйч??дийнхээс дунджаар 9.4 жилээр бага байна. Энэ нь З??н Ази, Номхон далайн б?с нутагтаа хамгийн том з?р?? б?г??д дэлхийд 12-т жагсах ?з??лэлт юм.
Монгол Улсын жендэрийн тэгш байдлыг хангах зорилтыг биел??лэх олон боломж буйг тус тайланд тодорхойлсон байна. ??нд уур амьсгалын ??рчл?лтийн с?р?г н?л??ллийг бууруулах, ногоон шилжилт хийх х?рээнд эмэгтэйч??дэд зориулсан ажлын байр бий болгох, эмэгтэйч??дийг х?чирхийлэл, дарамтаас хамгаалахад чиглэсэн ил?? тууштай арга хэмжээ, эрч??д, эмэгтэйч??дэд зориулсан сэтгэлз?йн ?йлчилгээг сайжруулах зэрэг багтжээ.
